یکی از قدیمی ترین و اصیل ترین هنرهای تزئینی که برای نمای بیرونی و داخلی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد، گچبری می باشد، که دارای قدمتی بسیار طولانی می باشد.

با توجه به خصوصیات بسیاری که گچ دارد آن را تبدیل به یکی از پرمصرف ترین مواد در معماری های سنتی و حتی مدرن کرده است.

خصوصیاتی که گچ دارد شامل زودگیری، چسبندگی، قابلیت حجیم شدن و مقاومت شدن آن ها در برابر آتش سوزی می باشد. قیمت گچ ارزان می باشد و از سوی دیگر شکل پذیری راحتی دارد و همین عامل خود نیز موجب گشته است تا از گچ به غیر از موارد تزئینی، در کاربردهای گوناگون مختلف دیگر استفاده شود.

از گچ می توان به عنوان ملات در بین قطعات استفاده نمود و همچنین به عنوان پوشش دیوار و برای ساخت تزئینات ساختمانی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده پیشینه ی چندین هزار ساله دارد، تا آن جایی که از آن برای پوشش دیواره های داخلی اهرام مصر و برای تزئینات معبد ماه در یونان باستان و همچنین از آن برای پوشش قوسی کانال ها نیز استفاده می گردد.

همچنین در کشور ایران در چندین سال قبل از این هنر در قسمتی از بناهای تخت جمشید استفاده گشته است که مربوط به دوره هخامنشی می باشد و از گچ و مهارت های استادان گچ بر نیز بهره گرفته شده است.

سبک های گوناگون و مدل های مختلفی از تزئینات گچبری وجود دارد که هریک از سبک ها مورد پسند گروه مختلفی از مردم می باشد. عده ای گچبری سنگین و پرنقش و نگار و رنگی را می پسندند، به گونه ای که اشخاص دیگر ترجیح می دهند از گچبری به رنگ سفید استفاده و از طرح های ساده و سبک نیز بهره ببرند.

همانگونه که از گچ بری در تاریخ تمدن و اقوام گوناگون استفاده شده است و برای زیبا کردن معابد و خانه ها از تزئینات گچی استفاده شده است، امروزه از این هنر در بیشتر نقاط جهان استفاده می شود و همچنین طرفداران بسیاری دارد.

انواع سبک گچبری

گچبری دارای دو سبک اصلی می باشد که شامل موارد زیر است:

1- سنتی
2- مدرن

این دو سبک دارای تعاریف مختلف و گوناگونی می باشند که آن را پیش تر شرح خواهیم داد.

در بسیاری از خانه های قدیمی از گچبری خاصی استفاده شده است که همان گچبری سنتی می باشد، و در این سبک از گچ بری از طرح های پرجزئیات ظریف، سقف های شلوغ و رنگ استفاده شده است.

استفاده از این سبک از گچبری به خصوص در ایران تداعی کننده ی باغ ها و بهشت ها می باشد. به همین منظور در این سبک و در نوع طراحی آن، گل ها و پرنده هایی نیز مشاهده می گردد.

گچبری رنگی در این سبک دارای جایگاه خاصی می باشد و شاید این موضوع برای شما جالب توجه باشد که امروزه از گچبری های به رنگ طلایی و قرمز، سبز به خصوص در گچبری های سنتی استفاده می شود.

در ایران گچ بری سنتی خود دارای سبک های زیر مجموعه می باشد که به طور خلاصه آن را معرفی می کنیم.

البته نکته ای که در اینجا مد نظر است آن است که چه در ایران قدیم و چه در نقاط دیگر جهان، گچ بری یک هنر اشرافی می باشد. به همین دلیل از آن در خانه ی ثروتمندان بیشتر استفاده می گردد. اما با توجه به ارادات و احترام خاصی که نسبت به مکان های مذهبی وجود دارد، بنابراین از نمونه های ممتاز آن در مسجدها و اماکن مذهبی استفاده می شود.